Hợp chất cơ sở để kiến tạo nên các protein đơn giản của cơ thể sống là gì?

Hợp chất cơ bản tạo nên các loại protein đơn giản của cơ thể sống là gì?

A. Amino axit thiên nhiên (đều là nhữngα-amino axit) là những hợp chất cơ sở để kiến tạo nên các loại protein của cơ thể sống.

B. Muối mononatri của axit glutamic dùng làm gia vị thức ăn.

C. Axit glutamic là thuốc hỗ trợ thần kinh.

D. Axitε-aminocaproic là nguyên liệu để sản xuất tơ nilon-6.

Đáp án A. 

Amino axit thiên nhiên (đều là những α-amino axit) là những hợp chất cơ sở để kiến tạo nên các loại protein của cơ thể sống.

A. PEPTIT

Khái niệm về peptit 

– Là loại hợp chất chứa từ 2 đến 50 α aminoaxit liên kết với nhau bằng liên kết peptit.

– Liên kết của nhóm CO với nhóm NH giữa hai đơn vị α-aminoaxit được gọi là liên kết peptit. Nhóm CO-NH giữa hai đơn vị α amino axit được gọi là nhóm peptit

Phân loại

– Oligopeptit là những peptit có từ 2 – 10 gốc α amino axit và được gọi là di-; tri-; …

Ví dụ: nếu có hai gốc thì gọi là đipeptit, ba gốc thì gọi là tripeptit (các gốc có thể giống hoặc khác nhau).

– Polypeptit là những peptit có dư từ 11-50 α amino axit. Đây là cơ sở để tạo ra protein

Tính chất hóa học

a, Phản ứng thủy phân

Khi thủy phân hoàn toàn, tùy theo môi trường mà sản phẩm của các phản ứng khác nhau

• Trong môi trường trung tính:

n-peptit + (n-1) H₂O → axit amin

• Trong môi trường axit, HCl

n-peptit + (n-1) H₂O + (n + x) HCl → muối amoni clorua của aminoaxit

Trong đó x là số liên kết Lysine trong n-peptit

• Trong môi trường NaOH bazơ:

n-peptit + (n+y) NaOH → muối natri của aminoaxit + (y +1) H₂O với y là số mắt xích Glutamic trong n-peptit.

trong đó y là liên kết của Glutamic trong n-peptit

Chú ý: Trường hợp thủy phân không hoàn toàn các peptit thì thu được hỗn hợp aminoaxit và oligopeptit. Khi đối mặt với một bài toán như thế này, chúng ta có thể sử dụng bảo toàn số liên kết của một axit amin nào đó kết hợp với bảo toàn khối lượng.

b, Phản ứng màu sinh học:

Trong môi trường kiềm, peptit có từ 2 liên kết peptit trở lên đều phản ứng được với Cu (OH)₂ hợp chất màu tím

B. Protein

Khái niệm 

Protein là những polypeptit cao phân tử với khối lượng phân tử từ vài chục nghìn đến vài triệu.

Phân loại

Protein được phân thành hai loại:

• Protein đơn giản: chỉ được tạo thành từ các α-amino axit
• Protein phức tạp: được tạo thành từ các protein đơn giản kết hợp với các phân tử phi protein (không phải protein) như axit nucleic, lipid, carbohydrate, v.v.

Tính chất vật lý

Nhiều protein tan trong nước tạo thành dung dịch keo và đông tụ khi đun nóng. Sự đông tụ và kết tủa của protein cũng xảy ra khi cho axit, bazơ hoặc một số muối vào dung dịch protein

Có một số protein không tan trong nước, không đông tụ hoặc kết tủa như: tóc, móng (tay, chân), …

– Hình sợi: keratin (tóc, móng, sừng), miozin (cơ bắp), fibroin (tơ tằm, mạng nhện) hoàn toàn không tan.

– Hình cầu: anbumin, hemoglobin tan trong nước tạo dung dịch keo khi đun nóng hoặc gặp hóa chất lạ bị đông tụ.

Tính chất hóa học

Tương tự như peptit, protein bị thủy phân bởi axit, bazơ hoặc enzym để tạo ra chuỗi peptit và cuối cùng là α-amino axit.

Protein có phản ứng màu sinh học với Cu (OH)₂. Màu tím đặc trưng xuất hiện là màu của sản phẩm tạo phức giữa protein và Cu. ion₂₊. Đây là một trong những phản ứng dùng để phân biệt các loại protein.

C. Enzim và axit nucleic

Enzyme

Khái niệm: Enzim là những chất có bản chất phần lớn là protein, có khả năng xúc tác các quá trình hóa học, đặc biệt là ở sinh vật.

Tên của enzym bắt nguồn từ tên của phản ứng hoặc chất phản ứng với việc thêm hậu tố aza.

– Đặc điểm của xúc tác enzim: có hai đặc điểm:

Hoạt động xúc tác của enzym rất chọn lọc.

Tốc độ phản ứng nhờ xúc tác của enzym rất cao.

Axit nucleic

Khái niệm:  Axit nucleic là polyeste của axit photphoric và pentose (monosaccharide ở 5C); mỗi pentose được liên kết với một bazơ nitơ (đó là những hợp chất dị vòng chứa nitơ được ký hiệu là A, X, G, T, U).

Axit nucleic là thành phần quan trọng nhất của nhân tế bào và polyme này có tính axit.

Axit nucleic thường tồn tại dưới dạng kết hợp với protein được gọi là nucleoprotein. Axit nucleic có hai loại, được ký hiệu là DNA và RNA.

– Vai trò:

Axit nucleic có vai trò quan trọng nhất trong các hoạt động quan trọng của cơ thể, chẳng hạn như tổng hợp protein, truyền thông tin di truyền.

DNA chứa thông tin di truyền. Nó là vật chất di truyền ở cấp độ phân tử mang thông tin di truyền mã hóa sự sinh trưởng và phát triển của cơ thể sống.

RNA chủ yếu nằm trong tế bào chất, nó tham gia vào quá trình mã hóa thông tin di truyền.

Đăng bởi: Trường ĐH KD & CN Hà Nội

Chuyên mục: Lớp 12, Hóa 12