Kể tên các thành tựu tiêu biểu về đời sống vật chất và đời sống tinh thần của nền văn minh Chăm – pa, nền văn minh Phù Nam?

Câu hỏi: Kể tên những thành tựu tiêu biểu về đời sống vật chất và đời sống tinh thần của nền văn minh Chămpa, văn minh Phù Nam?

Hồi đáp:

* Thành tựu vật chất và tinh thần của cư dân Chăm - pa

Thành tựu về đời sống vật chất:

+ Nguồn lương thực chủ yếu là: gạo nếp, gạo tẻ; kê, đậu,.. ngoài ra còn có nguồn hải sản đa dạng với cá, tôm, ốc,...

+ Trang phục: Nam nữ thường quấn khăn từ lưng trở xuống, đeo trang sức ở tai.

+ Vua thường ở lầu trên, dân thường ở nhà gỗ.

+ Thuyền đi biển phổ biến là loại hai mũi nhọn, có buồm, bánh lái và mũi thuyền uốn cong.

+ Kỹ thuật làm đồ gốm, xây dựng chùa chiền rất phát triển.

- Thành tựu về đời sống tinh thần:

+ Sáng tạo chữ Chăm cổ trên cơ sở tiếp thu chữ Phạn

+ Văn học dân gian và văn học viết cùng tồn tại.

+ Tín ngưỡng, tôn giáo: có tục thờ cúng tổ tiên, chôn người chết trong chum; hấp thụ các tôn giáo của Ấn Độ là: Phật giáo và Ấn Độ giáo

+ Cư dân có tư duy thẩm mỹ và óc sáng tạo cao.

+ Ca múa nhạc đặc biệt phát triển.

* Thành tựu vật chất và tinh thần của cư dân Phù Nam

Thành tựu về đời sống vật chất:

+ Nguồn lương thực, thực phẩm chủ yếu là: lúa gạo, rau, củ, quả; gia súc, gia cầm, thủy hải sản…

+ Trang phục tùy theo từng tầng lớp xã hội: người nghèo dùng vải may quần áo, người giàu dùng lụa, gấm. Trang phục phổ biến là mặc áo chui đầu hoặc để ngực trần, dùng quân phục làm váy, người đi chân trần hoặc đi guốc mộc; và vua đi dép ngà. Cư dân đặc biệt thích đeo đồ trang sức bằng đá quý, thủy tinh, vàng, bạc, v.v.

+ Cư dân sống chủ yếu trong nhà gỗ.

+ Việc di chuyển giữa các vùng chủ yếu bằng thuyền trên kênh, sông và biển

* Sự hình thành những nhân tố mới trong quá trình giao lưu và tiếp biến văn hóa của người Chăm - Pa

Trước khi dựng nước, Chăm Pa nằm dưới ách thống trị của người Hán và cũng chịu ảnh hưởng sâu sắc của các yếu tố Hán trong văn hóa của mình. Trong khi đó, ngay từ trước công nguyên, trước nhu cầu phát triển buôn bán, trao đổi hàng hóa. Các thương nhân Ấn Độ đã đến Đông Nam Á, trong đó có miền Trung Việt Nam lúc bấy giờ. Từ đó, các yếu tố văn hóa Ấn Độ bắt đầu xâm nhập và ngày càng trở nên mạnh mẽ trong đời sống của người Chămpa trên hầu hết các lĩnh vực. Sau đó, trải qua một thời kỳ phát triển lâu dài chịu ảnh hưởng của các cuộc chiến tranh xâm lược và thôn tính, Champa có điều kiện giao lưu, tiếp xúc với các nền văn hóa Khmer, Đại Việt, Phù Nam, Java. Vì vậy, có thể nói văn hóa Chămpa là sự tổng hòa các yếu tố văn hóa của các quốc gia, dân tộc này. Tuy nhiên, người Chăm Pa đã biết kết hợp những yếu tố văn hóa đó với những yếu tố văn hóa bản địa. để tạo ra những yếu tố văn hóa mới của riêng mình.

* Văn minh tín ngưỡng Chăm - pa

Trong nhân dân, tín ngưỡng phồn thực còn lưu lại tục thờ Linga (dương vật), Yoni (âm vật) và hai vị thần Linga - Yoni. Ngoài ra, kết hợp với tục thờ vợ Xiva, người Chăm đặt ra tục thờ Thánh Mẫu An Pu Nagara.

- Người làm nghề còn giữ tục thờ cúng gia tiên. Đối với người chết thường được hỏa táng, cho tro và xương vào hũ đất nung, đậy kín và ném xuống biển. Khi vua băng hà, vợ của ông thường được hỏa táng, cho tro và xương vào một chiếc vỏ đất nung, đậy kín và ném xuống biển. Khi vua qua đời, vợ của ông thường được hỏa táng.

– Trong cuộc sống hàng ngày, người Chăm thường ở nhà sàn, quan lại và người dân trải chiếu trên sàn để ngủ và đi chân đất. Giày chỉ dành cho vua và quan. Trang phục đơn giản, thường quấn quanh người, nam nữ đều quấn một tấm vải cát từ lưng xuống chân gọi là “can ông”. Họ cũng yêu thích đồ trang sức, hoa tai, dây chuyền và vòng đeo tay.

Hôn nhân một vợ một chồng là phổ biến. Có tục “phụ nữ đi hỏi rể”, người mai mối thường là người Bà la môn. Tháng 8 là mùa cưới.

>>> Xem trọn bộ: Soạn Lịch Sử 10 Bài 13 Diều: Văn minh Chăm - Pa, Văn minh Phù Nam