1. Nên viết quản lý hay quản lí?
Quản lý hay quản lí đều là từ viết đúng chính tả và được công nhận trong từ điển tiếng Việt. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của Nghệ ngữ thì chúng ta nên viết quản lý (y dài) vì các lý do sau:
-
Viết theo cách dùng i ngắn y dài được nhiều người công nhận, áp dụng trên thực tế.
-
Quản lý là từ Hán Việt, hơn nữa theo quy tắc sau các phụ âm t, k, m, h, qu, l thì viết y dài. Như vậy sau phụ âm l (lý) thì bạn viết y dài.
-
Cách viết quản lý sẽ trang trọng hơn so với quản lí. Điều này tương tự như các trường hợp: Hợp lí hay hợp lý, lí do hay lý do, vô lý hay vô lí... Ngoài ra, khi nhìn mặt chữ, cách viết dùng y dài sẽ cân bằng độ cao thấp hơn.
2. Nhiều tranh cãi quanh chuyện quản lí hay quản lý
Trên thực tế, không chỉ có quản lý hay quản lí mà nhiều từ dùng i ngắn y dài cũng khiến các chuyên gia tranh cãi. Trên thực tế cũng không có quy định bắt buộc nên mới có tình trạng "mạnh ai người đó viết". Vì thế mà trên báo chí bạn đọc sẽ thấy quản lí hay quản lý đều được sử dụng tùy thích. Ví dụ ở báo Tuổi trẻ chúng ta sẽ thấy: Quản lý (y dài):
-
Đề nghị truy tố nhiều cựu cán bộ do sai phạm quản lý đất đai tại Phú Yên
-
Quản lý đô thị quận Bình Thạnh xử lý cả loạt hàng quán vô tư lấn chiếm lòng lề đường
-
Khi YouTuber lọt top 10 nghề được người trẻ Thái Lan mơ ước: Đề xuất phải quản lý
Quản lí (i ngắn):
-
Fanpage của cố danh hài Chí Tài được trao lại cho bà xã quản lí
-
Quản lí cũ thăm bàn thờ Chí Tài, ánh mắt của Hoài Linh gây xót xa
-
Nguyễn Văn Chung bất ngờ nói về 'cái bạc bẽo' của nghề quản lí ca sĩ
Theo tác giả Nguyễn Hoàng Chương thì trước năm 1975 "người học phải viết các từ như tâm lý, kỹ năng, hy vọng... bằng y dài". Tuy nhiên, hiện nay ông đọc thì thấy nhiều người viết i hay y tùy thích. Ví dụ, có luận án tiến sĩ lúc thì viết quản lí, sau đó lại viết quản lý nhìn rất rối mắt. Tác giả này cũng đem thắc mắc quản lý hay quản lí đi hỏi giáo viên dạy Ngữ văn THPT thì nhận được câu trả lời rằng: Viết sao cũng được! Thế nhưng, như hỏi đáp tiếng Nghệ đề cập ở trên, tùy hoàn cảnh, tùy ý muốn diễn đạt mà chúng ta viết i hay y. Ví dụ chúng ta nên viết công ty (y dài) thay vì công ti để trang trọng hơn, rồi thì viết hy vọng thay vì hi vọng, hy sinh thay vì hi sinh... Trong đó, quy tắc dễ nhớ nhất, hay nhất, được nhiều người áp dụng đó là:
-
Viết i ngắn khi từ thuần Việt: Lí nhí, cái li, ti teo, mì chính...
-
Viết y dài khi từ Hán Việt: Công ty, kỹ năng, kỹ thuật, hy vọng...
Kết lại, trong 2 từ quản lý hay quản lí thì bạn nên viết quản lý (y dài) để câu văn trang trọng, nhìn đẹp hơn. Còn việc đọc thì đều phát âm i cả nên không cần bàn nhé! Nếu còn thắc mắc bạn hãy nhắn tin qua Facebook tiếng Nghệ nhé!
Tổng hợp bởi www.nghengu.vn
