Soạn Sinh 12 Bài 29: Hình thành loài khác khu vực địa lí

Tóm tắt Lý thuyết Sinh 12 Bài 29 Sự hình thành loài khác với khu vực địa lí Ngắn gọn, hay nhất. Tổng hợp toàn bộ Lý thuyết Sinh 12 đầy đủ và chi tiết

I.TIẾN TRÌNH ĐẶT RA LOÀI

Ý tưởng: Hình thành loài là một quá trình lịch sử, làm thay đổi thành phần kiểu gen của quần thể gốc theo hướng thích nghi, tạo ra kiểu gen mới cách ly sinh sản với quần thể ban đầu.

II. SỰ HÌNH THÀNH ĐỊA LÍ KHÁC NHAU (SỰ CÔNG NGHIỆP ĐỊA LÍ THEO VỊ TRÍ ĐỊA LÝ)

1. Diễn biến

Các loài mở rộng vùng phân bố hoặc vùng phân bố của chúng bị chia cắt do những trở ngại về địa lý (núi, sông, nước biển, v.v.)

Các quần thể của loài cách ly với nhau về mặt địa lý.

Điều kiện sống ở các vùng địa lí khác nhau và mang tính đặc trưng cho từng vùng → Tài nguyên thiên nhiên tích lũy các biến dị và tổ hợp gen theo các hướng khác nhau. Các quần thể không thể giao phối với nhau do trở ngại địa lý.

Các quần thể cách ly địa lý dần dần phân li thành các chủng địa lý khác nhau và sau đó thành các loài mới khác nhau được đánh dấu bằng cách li sinh sản (cách li di truyền).

Các loài mới này có các khu vực phân bố khác nhau (các loài khác nhau).

→ Cách li địa lí không phải là cách li sinh sản mà chỉ có vai trò ngăn cản sự trao đổi gen giữa các quần thể, thúc sự khác biệt cấu trúc di truyền của quần thể ban đầu chứ không phải là nguyên nhân trực tiếp của những biến đổi tương ứng trong cơ thể sinh vật. Cách li địa lí có vai trò duy trì sự khác biệt về di truyền giữa các quần thể do các nhân tố tiến hoá.

2. Đặc điểm

Có thể trải qua nhiều hình thức trung gian

Ở vùng tiếp giáp, các dạng trung gian chưa phân hóa thành loài mới vì chúng vẫn có khả năng trao đổi vốn gen với nhau.

Tốc độ hình thành loài mới chậm.

Sự tác động của các yếu tố ngẫu nhiên làm cho sự phân hoá kiểu gen ban đầu diễn ra nhanh hơn → Tăng hình thành loài mới. Ví dụ, sự hình thành các loài động thực vật đặc hữu trên các đảo đại dương xuất phát từ các cá thể ban đầu trôi dạt vào đảo.

3. Ví dụ về sự hình thành loài theo con đường địa lý

– Thường gặp ở động vật có khả năng di chuyển xa, có khả năng phát tán bào tử và hạt.

– VD1: Sự hình thành loài chim sẻ.

Loài chim sẻ thông thường đã mở rộng phân bố của mình trên hầu hết thế giới, tạo thành ba đường địa lý với các sải cánh và màu lông khác nhau: Châu Âu, Trung Quốc và Ấn Độ:

Giữa dòng châu Âu và dòng Ấn Độ: các cá thể giao phối và sinh ra con cái có khả năng sinh sản → không cách li sinh sản → chưa hình thành loài mới.

Giữa dòng Trung Quốc và dòng Ấn Độ: các cá thể giao phối và sinh ra con cái có khả năng sinh sản → không cách ly sinh sản → chưa hình thành loài mới.

Giữa các chủng Trung Quốc và Châu Âu: các cá thể không giao phối tạo ra con cái → cách li sinh sản được thiết lập → hai loài mới được hình thành.

– Ví dụ 2: Sự hình thành ruồi giấm “tinh bột” và “maltose” do cách ly địa lý (Thí nghiệm của Dodd – SGK).

Đăng bởi: Trường ĐH KD & CN Hà Nội

Chuyên mục: Sinh học lớp 12, Sinh học 12